Buitensoos, Brood en een bruisende nachtburgemeester

In gesprek met Zwolse nachtburgemeester Jeroen van Doornik

“Een ochtendmens, dat ben ik écht niet.” Laat ons dát nou niet verrassen van een nachtburgemeester. Jeroen van Doornik neemt een stevige slok van zijn koffie. Het is een pittige week voor hem, zo zegt hij, want er staan behoorlijk wat afspraken gepland in de ochtenduren. En zó’n agenda verrast ons nou weer wél van een nachtburgemeester.

Korte dagen, lange nachten. Wees eerlijk, dat zie je toch voor je bij een nachtburgemeester? Dat deze bijzondere functie meer is dan een ‘eenpersoons feestcommissie voor de donkere uren’, wordt al snel duidelijk tijdens onze koffiedate met Jeroen van Doornik. Zwolles eigen én eerste nachtburgemeester.

Als alles klopt
In 2015 vond de Zwolse Partij voor Cultuur dat onze stad eraan toe was, een nachtburgemeester. Het oog viel op Jeroen van Doornik: beeldend kunstenaar, grafisch vormgever, illustrator. “En ik heb óók nog gewerkt als IT consultant en projectmanager bij de Politie”, vult Van Doornik aan. “Een afwisselende loopbaan dus, als ik nu terugkijk dan klopt het allemaal. Wat je doet, komt op een gegeven moment allemaal samen. Dat gevoel had ik ook toen ik gevraagd werd of ik nachtburgemeester wilde worden. Het kwam als een verrassing, maar ’t voelde meteen goed.”

Nachterstandsgebied
Het feit dat Van Doornik zelf invulling mocht geven aan zijn nieuwe rol maakte het voor hem nóg aantrekkelijker. “In elke stad is de functie van een nachtburgemeester weer anders. Soms is het een flamboyante paradijsvogel, dan weer een meer politieke rol. In Zwolle was behoefte aan iemand die het nachtleven meer kan laten bruisen. Trouwens, andere nachtburgemeesters noemden Zwolle inmiddels al een ‘nachterstandsgebied’, daar moest natuurlijk verandering in komen!”

“Andere nachtburgemeesters noemden Zwolle inmiddels al een ‘nachterstandsgebied’, daar moest natuurlijk verandering in komen!”

15 meter knallende kleuren
Een stad laten bruisen en in beweging brengen, kan op vele manieren. Het gaat vooral over verbindingen leggen en over verrassende combinaties maken, aldus Van Doornik. Dat doet hij bijvoorbeeld met kunst en horeca. “Ik hou ervan om verschillende dingen aan elkaar te plakken. Kunst en horeca gaan heel goed samen. Dat ontdekte ik eerder al door te exposeren in café’s. Mensen reageren daar enthousiast en blij op. En het is natuurlijk goed voor zowel de kunstenaar als de horecaondernemer.”

Kunst beweegt, dat is duidelijk. En dat doet het óók binnen onze Buitensoos. Want sinds zomer 2019 pronkt er een enorme muurschildering van Van Doornik op de muur tussen Meeting Center Nieuwe Buitensociëteit en Theater Buitensoos. Een dikke vijftien meter knallende kleuren, bomvol verwijzingen naar Zwolle, de Buitensoos én Herman Brood. Dat laatste is het allereerste wat je opvalt, want Van Doornik schilderde het kunstwerk in de stijl en geest van Brood; een specifieke wens van onze Buitensoos directeur Ingeborg Peterson.

Sneak peek memories
“Toen Ingeborg me belde met haar verzoek wist ik het direct: wat een gaaf idee, daar gaan we samen invulling aan geven. Ingeborg en ik kennen elkaar sinds 2015 en ze wist dat ik van de Buitensoos hou, bijna net zoveel als van Zwolle”, knipoogt Van Doornik. “Ik heb enorm veel en goeie herinneringen aan deze plek. Ik bracht er namelijk heel wat uren door in m’n middelbareschooltijd.”

Van Doornik moest er even over nadenken, want ook bij dag heeft hij een leven – onder meer als beeldend kunstenaar en grafisch vormgever met zijn eigen bedrijf Markantus. Zijn liefde voor de nacht en voor Zwolle maakten de keuze tóch makkelijk. “Ik wilde dit doen. Ik hou ontzettend van Zwolle. Mijn hogere doel is om onze stad te promoten. Ik wil Nederland en de hele wereld laten zien hoe fantastisch Zwolle is. Zeker ook tijdens de avond- en nachtelijke uren!”

“Ik wilde dat Buitensoos-filmzaal-gevoel nog één keertje beleven!”

Tijdens zijn tienerjaren was Van Doornik vaste gast in de Buitensoos. Elke maandagavond was hij te vinden bij de sneak preview, week na week, jaar na jaar. “Ik heb tientallen, misschien wel honderden films gezien in de grote filmzaal. Heerlijk en onvergetelijk! En iets dat je zo graag deed in je jongere jaren, dat gevoel blijft altijd bij je. In 2015 begon het dan ook te borrelen: ik wilde dat Buitensoos-filmzaal-gevoel nog een keertje beleven!”

Van Doornik kwam met het bijzondere idee om zíjn filmavond in de Buitensoos nieuw leven in te blazen, mét een echte originele 35 mm filmprojector. Hij nam contact op met Ingeborg, die vond het meteen een geweldig idee. Zoiets regel je natuurlijk niet zo even, dus er volgden overleggen en ontmoetingen. “We leerden elkaar beter kennen en hadden een klik. We zochten elkaar door de jaren steeds op in projecten en samenwerkingen. Zo wist Ingeborg mij ook nu te vinden voor de muurschildering die zij voor ogen had. We hebben allebei een sterke band én geschiedenis met de Buitensoos, en da’s natuurlijk een prachtig uitgangspunt om samen invulling te geven aan een kunstwerk op deze speciale plek.”

Het beste van alles
Voor Ingeborg was het meteen duidelijk dat Van Doornik het kunstwerk moest maken. Zijn talent, zijn liefde voor de Buitensoos en Zwolle, alles klopte. Ook over de invulling hoefde ze niet lang na te denken: Buitensoos, Zwolle én Brood, dat moest het worden. “Voor mij een gedroomde combinatie”, vertel Van Doornik met een brede smile. “Buitensoos, de plek waar mijn passie voor film opbloeide. Zwolle, de stad waar ik zo van hou. Brood, mijn idool en inspiratie en óók nog eens iemand met een Buitensoosgeschiedenis. Fantastisch!”

Brood en de Buitensoos zijn inderdaad sterk met elkaar verbonden. Want net als Van Doornik bracht Brood hier heel wat filmuurtjes door. De jonge Herman keek hier heel wat films op zondagen. Samen met Fransje, het zoontje van de toenmalige directeur van de Buitensociëteit. “Het verhaal ging dat Herman tijdens zijn bezoekjes aan de Buitensoos naar de kleedkamers sloop en stiekem door het sleutelgat keek, in de hoop omkledende (of eigenlijk: ontklede) danseressen te zien. Ja, dat is zó’n heerlijk verhaal, dat móest ik natuurlijk terug laten komen in de muurschildering.”

“Mensen hebben allemaal een glimlach op hun gezicht als ze het kunstwerk bekijken, dát is waar het voor mij om gaat.”

Glimlachen en blije gezichten
Zo zit het enorme kunstwerk vol haakjes en verwijzingen naar Brood, naar de geschiedenis van de Buitensoos en naar bekende Zwolse personen en landmarks. “Weet je een beetje van Brood en Zwolle dan ontdek je van alles in de schildering”, vertelt Van Doornik. “Daarom is het ook opgenomen in de Herman Brood-wandeling van het Zwolse Herman Brood Museum. Het mooie is, mensen hebben allemaal een glimlach op een hun gezicht als ze het werk bekijken, dát is waar het voor mij om gaat. En dat is ook mijn doel als nachtburgemeester: dat mensen naar Zwolle komen en met een glimlach weer naar huis gaan. Of helemaal happy in slaap vallen na een fantastische nacht in onze stad!”

Met dank aan Mark Schrijft